Kijk omhoog! Dat is een van de deviezen die ik je mee kan geven, wanneer je in Praag rondloopt. Werken van beroemde Tsjechische kunstenaars hangen vrij toegankelijk boven ooghoogte. Je hebt weinig verstand nodig van bouwstijlen en architectuur, om jezelf te verliezen in de schoonheid van de fris gekleurde Praagse gevels. Om ze allemaal te zien, raad ik aan om vaker naar Praag af te reizen.
Na de Fluwelen Revolutie in 1989 begon Praag zich langzaam te ontdoen van het totalitaire grijs en, na reparaties en aanpassingen aan verwaarloosde gevels van voorgaande jaren, veranderde het in een prachtige stad van kleur en kunst.
Verliefd op Praag gaat op zoek naar de verhalen achter een aantal beroemde gevels en zet deze in de spotlights. In deze blog valt de eer te beurt aan Štorchův dům.
Štorchův dům op het Oude Stadsplein
Štorchův dům van dichtbij
Štorchův dům op Staroměstské námesti (Oude Stadsplein)
Op een steenworp afstand van de Astronomische Klok, op het Oude Stadsplein, zie je een van de mooiste gevels van Praag. Een groter contrast met het in mijn ogen lelijkste decor van de Thaise massagesalon, dat zich heeft gevestigd in dit pareltje, kun je niet bedenken. Om jeuk van te krijgen...
Al in de vijftiende eeuw stond op dezelfde plek een huis, dat aan het einde van de 19e eeuw werd gekocht door boekhandelaar en uitgever Alexandr Štorch (Štorch betekent ooievaar in het Tsjechisch). Na zijn dood in 1892 is het in de jaren 1896-1897 fundamenteel verbouwd tot zijn huidige vorm.
Het oorspronkelijk geschilderde opschrift met de naam van de firma A. Štorch en Zonen is op het huis gebleven.
Tijdens deze reconstructie werden restanten van een gotische erker ontdekt die verborgen was in de barokke façade. Ondanks dat de restauratieplannen al beklonken waren, heeft men de erker hersteld en is nog steeds zichtbaar.
Mysterieus zwaard
Tijdens de sloop van de tussenmuur werd een kleine gotische kapel gevonden met een nis, in het midden stond een tafel en er was een zwaard op geplaatst. De geschiedenis van deze plek, evenals de identiteit van de persoon die hier het zwaard heeft gelegd en de ruimte hier heeft verlaten, zal waarschijnlijk voor altijd een mysterie blijven.
Als het verhaal al waar is...
Wat zie je op de gevel?
De gevel is versierd met opvallende fresco's, waar het gebouw het meest om bekend staat. Deze zijn gemaakt door de schilder Ladislav Novák volgens de ontwerpen van Mikoláš Aleš. Een bekende naam als het gaat om fresco's op huizen en monumentale panden in Praag. De fresco's op het huis U Rotta uit mijn eerdere blog zijn ook ontworpen door M. Aleš. Het verhaal gaat dat Alexandr Štorch en M. Aleš elkaar uit de kroeg kenden, U zlatého tygra, en dat laatst genoemde daarom het contract kreeg.
Boven de ingang staat een beeld van de Madonna, naast het raam op de erker zie je twee beelden van evangelisten.
De volgende fresco's zie je van beneden naar boven op de gevel:
Net boven de entree van de Thaise massage zie je twee taferelen van een oudere en een jongere man. Er zijn hierover twee verklaringen in omloop:
1. Het betreft hier Štorch Senior en Junior aan het werk.
of
2. Het betreft links een oude Jan Amos Comenius , een belangrijke hervormer uit de 17e eeuw, en rechts een jonge schrijvende monnik (een jonge Comenius?).
Gezien de kleding die de heren dragen en de bijbehorende attributen, ga ik voor optie twee. Mocht er iemand zijn met inside information, dan houd ik mij aanbevolen.
Sublieme fresco net boven de entree
Fresco's op de eerste en tweede verdieping:
- Het wapen van Praag met eronder de tekst Caput Regni.
- Sint Wenceslas te paard, de beschermheilige van Bohemen en Tsjechië, die vanuit de hemel/wolken goddelijke krachten krijgt toebedeeld (eigen interpretatie).
- Het opschrift: "Heilige Wenceslas, hertog van Tsjechië, bid voor ons" komt uit een twaalfde-eeuwse hymne over Sint Wenceslas.
- Het plantenornament onder de hoeven van het paard wordt aangevuld met de emblemen van de St. Wenceslas-adelaar en de Tsjechische leeuw.
- Rechts groeit een weelderige wijnrank vrijelijk over de gevel. Daarboven cirkelt een vogel, een symbool van de vrijheid van de Tsjechische natie.
- Beneden probeert een hagedis, die hier de vijanden van de staatsonafhankelijkheid vertegenwoordigt, tevergeefs omhoog te klimmen.
Sint Wenceslas spat van de gevel af
Brand in 1945
Het huis brandde af tijdens de Praagse Opstand in 1945 en de decoratie van Novák raakte zwaar beschadigd, zoals te zien is op de foto.
Het jaar van de restauratie is te vinden in de lijstversiering net onder de bovenste twee verdiepingen.
"Gerestaureerd in 1948"
Het huis na de brand in 1945
Fresco's op de bovenste verdiepingen
- Tussen de vier ramen zie je de Drie Koningen afgebeeld. De tekens die linksboven naast hun hoofden zijn afgebeeld zijn mij onbekend. Wie o wie weet waar ze voor staan?
- Daarboven zie je twee ooievaars, als symbool voor de familienaam.
Fresco's op de bovenste verdiepingen
Van alle gevels is dit een van de meest gefotografeerde in Praag. Iedere keer dat ik in Praag, moet het weer op de foto.
Het gebouw is niet open voor publiek, behalve het kitscherige onderste gedeelte van de Thaise massagesalon. Dat kan je met een gerust hart overslaan.
Zie jij een foutje in de tekst? Heb jij meer informatie over het huis? Heb jij antwoorden op mijn vragen? Laat hieronder gerust een reactie achter.
Lees ook:
Beroemde gevels in Praag, deel 1: U Rotta
Beroemde gevels in Praag, deel 3: Hlahol Dum
Lelijke plekjes (daar staat deze Thaise massagesalon in vermeld)
Bronnen:
pamatkovykatalog.cz/storchuv-dum-15688826
prazdnedomy.cz/domy/objekty/detail/3907-md-storchuv-dum-u-kamenne-panny-marie-u-cernych-dveri
atlasceska.cz/pamatky/storchuv-dum-20407
cestipanovnici.estranky.cz/clanky/statni-symboly-ceske-republiky/statni-znak-a-znaky-pouzivane-na-ceskem-uzemi.html
cs.wikipedia.org/wiki/Alexander_%C5%A0torch_star%C5%A1%C3%AD
Verliefd op Praag
Reactie plaatsen
Reacties