Het is 1942, enkele maanden na de moord op nazi kopstuk Heydrich. Tsjechië is inmiddels bijna vier jaar in Duitse handen en de nazi's hebben brons nodig voor wapens. Niet alleen in Tsjechië, maar ook in Nederland, België en veel andere bezette landen worden kerkklokken ingevorderd. Deze klokkenroof of klokkenvordering is al sinds de vijftiende eeuw een bekend oorlogsfenomeen.
In de Tweede Wereldoorlog classificeerde de Nationaal-Socialistische regering klokken in de typen A, B, C en D. De typen C en D vielen onder historisch waardevolle klokken, terwijl de typen A en B onmiddellijk moesten worden afgegeven.
Het klokkentype C was twijfelachtig en bleef in een soort wachtpositie. Het klokkentype D was beschermd. Er werden echter ook tal van historisch waardevolle klokken van het type D uit kerktorens gehaald door fanatieke burgemeesters die nog steeds geloofden in een eindoverwinning.
In de Eerste Wereldoorlog zijn meer dan 65.000 kerkklokken omgesmolten en in de Tweede Wereldoorlog rond 80.00 klokken.
Kerkklokken werden verzameld op Rohan eiland in Praag (Rohanský ostrov)
Tijdens de Tweede Wereldoorlog verdween negentig procent van de klokken uit de Tsjechische en Slowaakse klokkentorens. Alleen de zeldzame exemplaren werden bewaard, waaronder de Nicolaas-klok uit de klokkentoren van de Sint Nicolaaskerk.
Lees ook: De klokkentoren van de Sint Nicolaaskerk
De klokken werden vanuit heel Bohemen en Moravië vervoerd naar het zogenaamde klokkenkerkhof op Rohan-eiland in Praag. Dit jaar is het precies 80 jaar geleden dat de schepen rechtstreeks van het dok op Rohan eiland langs de Moldau en de Elbe naar oorlogsfabrieken in Hamburg voeren.
Na de Tweede Wereldoorlog was het communistische regime allerminst van plan om nieuwe klokken te installeren of om zich actief in te spannen voor de teruggave. Meer dan de helft van de klokken ontbreekt nog steeds…
De nazi's verzamelden duizenden klokken op het Rohan-eiland © Sanctus Castulus
Project Klok #9801
Het project Klok # 9801 wil dit jubileum herdenken door een klok te maken van 9.801 kilogram. Voor iedere verdwenen klok een kilogram aan gewicht. Het project wil de kosten van het gieten van de klok middels crowdfunding bij elkaar krijgen.
Het gieten van de bel staat gepland voor mei 2022 in de professionele Oostenrijkse werkplaats Grassmayr in Innsbruck, waar in 2020 is de klok voor de Sint Galluskerk in Havelská gegoten is. Dat project is mede mogelijk gemaakt door de jongens van de Honest Guide, door de lovelocks die overal rond de Karelsbrug hangen af te knippen en om te laten smelten. Zo hingen er aan onderstaande plaquette alleen al voor 200 kg aan slotjes.
Tip: hang geen lovelock aan een hek, plaquette of monument. Ze worden regelmatig weggehaald, beschadigen hun omgeving om nog maar te zwijgen over de kosten van de reparaties van die beschadigingen.
De plaquette van Jan Nepomuk hing ooit vol met 200 kg aan slotjes.
De Sint Galluskerk in Havelska heeft eindelijk weer een kerkklok
Het uiterlijk van de klok is in handen van Leoš Válka, directeur van het DOX Centrum voor Hedendaagse Kunst. De klok met een bodemdiameter van 258 centimeter en een hoogte van 187 cm zou tegen het einde van de zomer in Tsjechië moeten aankomen. Het project schenkt het aan de stad Praag en de bedoeling is om het in 2024 in een nieuw te creëren park op Rohan eiland te plaatsen. Rohan eiland, een onderdeel van de wijk Karlin en geen eiland meer, is een verwaarloosd stukje Praag. Het diende als stortplaats van afgraafmateriaal voor de metro. De komende jaren wordt het opgeknapt tot een leefbare omgeving.
Na de uitvoering van dit project willen de initiatiefnemers doorgaan met het inzamelen van geld voor andere vermiste klokken, die sinds het Protectoraat nooit meer naar Tsjechië zijn teruggekeerd.
Je kunt bijdragen door een bedrag over te maken via hun website (9801.cz/) .
Verliefd op Praag heeft tien euro gedoneerd en hoopt in 2024 een kijkje te kunnen nemen op Rohan eiland.
Wordt vervolgd...
Bronnen
idnes.cz/praha/zpravy/zvon-9801-zmizele-zvony-protektorat-rohan.A220203_141624_praha-zpravy_indr
kerknet.be/kerknet-redactie/nieuws/praag-herdenkt-diefstal-van-duizenden-klokken-door-nazis
dobryzpravy.cz/po-80-letech-se-vraci-tisice-zvonu-zpet-domu-prostrednictvim-pamatniku/#
Verliefd op Praag
Reactie plaatsen
Reacties